Een jaar te midden van de rijstvelden van Bali

In 2000 werd door de BBC bekend gemaakt dat de eerste gecultiveerde rijstkorrel gedateerd is op zo’n 12.000 voor Christus. Deze is ontdekt in Korea. Hier in Bali zijn ze weliswaar niet zo bekend met Christus en hebben ze ook wat problemen met de tijd, maar rijst is hier wel bekend. Bali is geliefd om zijn indrukwekkende rijstterrassen, ofwel de sawa’s. Absolute schoonheid en een keihard bestaan.

Iets meer dan een jaar wonen we nu te midden van de rijstvelden. Rondom groen, afgewisseld met bosjes palmen, een kabbelend beekje en slechts in de verte het zicht op huizen. Absolute rust zou je denken, een oase in de drukte van het zuiden, waar je je leven niet zeker bent wanneer je een voet op de straat hebt gezet. Stilte zou je verwachten.............................. :)

Helaas, niets is minder waar. Hier hebben we kunnen volgen hoe de drie jaarlijkse oogsten Balinese rijst van deze akkers afgehaald worden. We hebben gezien hoe de velden met de hand bewerkt worden en spotten iedere dag op welk moment dan ook personen die zich door het beeld verplaatsen.

Met lange messen worden de muurtjes van de sawa velden gekapt; het geluid van opspattend water en het slaan van het mes in de aarde. Via een ingenieus systeem van dijkjes en doorgangetjes worden de velden van water voorzien. Dit alles met goedkeuring van de Subak en in goed overleg met de buurman, die natuurlijk niet spontaan droog wil staan.

Het werk is zwaar. Met blote voeten worden de oude planten in de aarde getrapt en tot hun knieën staat de vrouw of de man in de modder. Soms wordt er met een kleine ploeg de aarde omgewoeld en later weer met de hand glad gestreken. Koereigers vliegen voorbij en houden de kleine sawa beestjes goed in de gaten. De pas opgekweekte padi plantjes worden met de hand uitgezet in de grote velden. Uren staat men blootgesteld aan de brandende zon en gebukt in de modder te werken. Plantje voor plantje wordt het rijstveld opgevuld en verandert het langzaam van modderpoel naar een groene akker. Er is nu even een periode van rust, waarbij men slechts het onkruid verwijdert en wat mest toevoegt. Die betrekkelijke rust is van korte duur. Wanneer de eerst rijstkorrels zich gevormd hebben worden de velden volgehangen met een netwerk van touwtjes, plastic zakken en verrassend slimme attributen en dat alles met maar één doel; vogels te verjagen. Zo wordt vanaf dat moment bij het ochtend gloren de eerste schreeuw geslaakt; zij om de vogels te verjagen en wij omdat zij ons uit de droom hebben gejaagd wetende dat de weken van schreeuwen aangebroken zijn.

Nu blijkt dat de vogels na al die eeuwen schreeuwen er geen gehoor meer aan geven, heeft men zich genoodzaakt gevoeld om met zwaarder geschut voor de dag te komen. Stokken worden op scherp gezet om met regelmaat tegen een metalen golfplaat aan te slaan, molentjes met blikken worden naar gelang de wind lawaaieriger, blikjes, flessen worden met touwtjes vanuit een rusthuisje in het midden van het veld bestuurd, zodat er met regelmaat een knal, gerammel , gebonk of geschreeuw is te horen.
Ons rest niets anders dan te wachten totdat het geluid van de eerste messen komt die de rijst afkappen. Gevolgd door het kloppen van de vrouwen om de rijst eruit te slaan.

Tegenwoordig is ook het geluid van een machine te vernemen. We hebben echter niet het idee dat het sneller gaat, ook niet dat er minder mankracht voor nodig is. Het effect is hetzelfde; een hoeveelheid rijst en een hele berg van wat wij zouden noemen stro, alleen dit keer met herrie.

De rijst wordt in veiligheid gebracht en gedroogd, vaak gewoon langs de kant van de weg waar de vogels nu gewoon vrij spel hebben. Het stro wordt in brand gestoken en zal voor enkele dagen de omgeving in rook zetten. Met een beetje geluk waait het van je weg en met een beetje pech zit je met wat rode branderige ogen in een gesloten ruimte met de airco aan. Voor wie denkt dat de rust is wedergekeerd onderschat de invasie van eenden, die met grote getale de velden worden ingejaagd om deze te ontdoen van klein gespuis. Zij verplaatsen zich van veld naar veld in grote groepen en laten behoorlijk van zich horen............................. :)

Drie maal hebben we het proces gevolgd vanaf de tuin, hebben we werkers zien ploegen op het land. Hebben we kinderen zien rennen met vliegers op de kleine paadjes. Varanen zijn voorbij gekropen en regelmatig worden de vogels uit de bomen geschoten. Men wast zich nog steeds in het kabbelende beekje, jaagt er op vis en ontwijkt enkele slangen. Dat daar iets verderop ook iemand in poept en pist was waarschijnlijk zo’n 14.000 jaar geleden ook zo.................................. :)

We hebben er een goed jaar van mogen genieten, een overweldigend uitzicht waarbij het leven als een film iedere dag weer aan je voorbij trekt. Een hard bestaan in een paradijselijke omgeving. Een mogelijkheid om van dichtbij deze cultuur te volgen. Mooie plaatjes waar je stil van wordt, maar rustig is het niet ................................................. :)


Voor een vakantiehuis in Indonesië zie onze villa ‘s in Noord Bali http://www.bali-beach-villa.com/ & http://www.balivilla.nl/ en verhalen over Bali http://balivillalovina.blogspot.com/